Steden willen minder auto's na de lockdown
Door de maatregelen tegen covid-19 is het autoverkeer in heel Europa fors gedaald. Tal van steden willen dat na de lockdown zo houden. Ook Brussel maakt meer ruimte voor fietsers en voetgangers.
Noord-Italië is ook bijzonder hard getroffen door de uitbraak van covid-19. Door de strenge lockdown is het autoverkeer er met 75% gedaald. Daardoor is ook de luchtverontreiniging in de regio gedaald. Nu de regio zich klaarmaakt om de lockdownmaatregelen te versoepelen, willen een aantal steden het autoverkeer aan banden leggen. De ruimte die daardoor vrijkomt wordt aan fietsers en voetgangers voorbehouden, die daardoor makkelijker de social distancing kunnen respecteren.
Milaan kondigde in april zijn Strade Aperte-plan aan. Meer dan 35 kilometer straten worden verkeersvrij gemaakt, zodat er meer ruimte is voor fietsers en voetgangers. De stad creëert zo een alternatief voor de veelgebruikte metro, die in de beginperiode niet op volle capaciteit zal werken. Milaan overweegt ook om de aankoop van elektrische fietsen te subsidiëren. Ook Turijn wil invalswegen omvormen tot fiets- en voetgangerscorridors met een algemene snelheidslimiet van 20 km/u.
Parijs en Berlijn
In de regio Ile-de-France is de fietsverkoop intussen verdubbeld in vergelijking met dezelfde periode in 2019. Verwacht wordt dat veel Parijzenaars na de déconfinement de metro en andere vormen van openbaar vervoer zullen mijden. Burgemeester Anne Hidalgo wil echter vermijden dat inwoners en pendelaars massaal in de auto stappen, want dan dreigt een verkeersinfarct zonder voorgaande.
Daarom worden 50 kilometer rijstroken autovrij gemaakt zodat fietsers deze kunnen gebruiken. Er komen ook tijdelijke fietspaden langs het traject van de drukste metrolijnen. Pendelaars vanuit Ile-de-France wordt gevraagd om hun auto achter te laten aan de poorten van Parijs en hun reis voort te zetten met de fiets, te voet of met het openbaar vervoer.
In Berlijn nam het district Kreuzberg het initiatief om de bestaande fietspaden tijdelijk breder te maken, zodat fietsers makkelijker de vereiste afstand van 1,5 meter kunnen behouden. In andere straten werden nieuwe tijdelijke fietsstroken gecreëerd met gele wegmarkeringen en paaltjes. Dit proefproject werd positief geëvalueerd, en het stadsbestuur heeft richtlijnen opgesteld zodat andere districten het voorbeeld van Kreuzberg kunnen volgen.
Fietsen in de Wetstraat
Ook Brussel creëert extra ruimte voor fietsers als onderdeel van de exitstrategie. Volgens Brussel Mobiliteit kunnen daardoor meer fietsers op een veilige afstand van elkaar fietsen, en wordt het fietsgebruik voor korte afstanden aangemoedigd zodat het openbaar vervoer ontlast.
Onder meer in de Wetstraat wordt een volledig rijvak omgevormd tot fietspad. Op korte termijn wordt heel de Brusselse Vijfhoek een woonerf. Voetgangers hebben in deze zone voorrang en mogen ook de rijbaan gebruiken. Bestuurders (automobilisten, maar ook fietsers en steppers) moeten voetgangers voorrang geven en zich houden aan de snelheidslimiet van 20km/u.
Minder ongevallen
Het aantal letselongevallen en slachtoffers in het verkeer is tijdens de lockdown gedaald. De daling is minder uitgesproken bij fietsers. Vias vraagt daarom aandacht voor de veiligheid van en de verkeersregels voor fietsers.
Door de lockdownmaatregelen was het het verkeer op de Belgische wegen zowat gehalveerd (Artsenkrant 23 april 2020). De afname van het gemotoriseerd verkeer is uiteraard goed voor de verkeersveiligheid. Uit een analyse van Vias institute bij 13 politiezones bleek dat er voor alle weggebruikers een daling is van ongeveer 70% van het aantal letselongevallen.
De daling is echter minder uit- gesproken bij fietsers. Uit cijfers voor heel België blijkt dat het percentage fietsongevallen met 56% daalde tijdens de eerste twee weken van de lockdown. Het aantal dode en zwaargewonde fietsers daalde met slechts 28%. De daling van het aantal (zwaargewonde) slachtoffers is dus veel minder groot bij de fietsers.
Veilig fietsen
Vias wijst op verschillende factoren die deze cijfers kunnen verklaren. Doordat er minder verkeer is, zou het kunnen dat de auto's die wel op de baan zijn sneller gaan rijden. Door de combinatie van het mooie weer in april en de coronamaatregelen, zijn ook veel meer mensen gaan fietsen, waaronder ook occasionele fietsers die minder ervaring hebben. En doordat er minder gemotoriseerd verkeer is, hebben fietsers mogelijk de neiging om op de rijbaan te rijden in plaats van het fietspad te gebruiken, of zijn ze mogelijk minder attent bij het oversteken.
Om de veiligheid van fietsers te verhogen, kwam er een aparte uitzending van Kijk Uit, het verkeersmagazine van de Federale Politie met bijzondere aandacht voor de verkeersregels voor fietsers. Deze uitzending (in het Nederlands) is het herbekijken via het YouTube-kanaal en de Facebook-pagina van de Federale Politie.
